برخی افراد از درمان ریشه دندان با اصطلاح "عصبکشی" یاد میکنند. در حقیقت، این روش شامل برداشتن ریشه آسیبدیده، تمیز کردن آن، فرمدهی به کانال دندان و در نهایت پر کردن آن است تا از ورود هرگونه باکتری جلوگیری شود و از ایجاد عفونت در این ناحیه پیشگیری گردد.
هدف اصلی پزشک از انجام این درمان، حفظ دندان در دهان، حتی بدون اعصاب زنده، کاهش درد هنگام خوردن و آشامیدن، و همچنین حفظ زیبایی دندان و لبخند شماست. اگر میخواهید اطلاعات بیشتری درباره عصبکشی یا درمان ریشه دندان کسب کنید، ما را دنبال کنید. این مقاله توسط کارشناسان مجموعه دندان 24 گردآوری شده است . این مجموعه به شما کمک می کند که مراکز درمانی اطراف خود را پبدا کنید مانند :
بهترین جراح دندانپزشک در تجریش
عصبکشی یا درمان ریشه دندان به چه معناست؟
اگر دندان پوسیده به موقع درمان نشود، میزان عفونت آن افزایش مییابد و در نهایت ممکن است فشار شدید منجر به شکستگی آن شود. بهترین راه برای حفظ دندان آسیبدیده، انجام درمان ریشه است که از کشیدن دندان و ایجاد فضای خالی در دهان جلوگیری میکند. در صورتی که پوسیدگی پیشرفت کند، ممکن است دندان لق شده و نیاز به مراجعه فوری به دندانپزشک داشته باشد.
درمان ریشه زمانی انجام میشود که دندانپزشک تشخیص دهد بافت دندان به شدت عفونی شده است. در صورت عدم درمان، عفونت گسترش یافته و دندان به تدریج تخریب میشود. این درمان معمولاً در دو جلسه انجام میشود و روشهای آن شامل موارد زیر است:
- جراحی اپیکو
- درمان ریشه (عصبکشی)
- درمان مجدد ریشه
چه زمانی باید درمان ریشه انجام دهیم؟
درمان ریشه زمانی ضروری است که بافت خونی و عصب دندان دچار عفونت یا التهاب شدید شود. این مشکل معمولاً زمانی رخ میدهد که حفرههای کوچک روی سطح دندان ایجاد شده و باکتریها به پالپ دندان نفوذ کنند. همچنین، اگر عصب دندان آسیب ببیند، روند آسیبدیدگی برگشتناپذیر خواهد بود و میتواند منجر به التهاب شدید و درد شود. در چنین شرایطی، پالپ دندان در معرض باکتری و عفونت قرار گرفته و برای حفظ دندان نیاز به درمان ریشه خواهد بود. این درمان کمک میکند تا از گسترش عفونت جلوگیری شده و دندان حفظ شود. برخی از علائمی که نشاندهنده نیاز به درمان ریشه هستند شامل درد شدید و مداوم در دندان، حساسیت بیش از حد به غذاها و نوشیدنیهای داغ یا سرد، و تورم یا التهاب لثه اطراف دندان آسیبدیده است. در صورت مشاهده این علائم، مراجعه فوری به دندانپزشک ضروری است تا از پیشرفت آسیب جلوگیری شود. درمان ریشه به عنوان یک راهحل موثر، امکان حفظ دندان را بدون نیاز به کشیدن آن فراهم میکند و از مشکلات بعدی در سلامت دهان و دندان جلوگیری خواهد کرد.
چرا نباید درمان ریشه را عقب بیاندازیم؟
به تعویق انداختن درمان ریشه میتواند باعث گسترش عفونت و آسیب جدیتر به دندان و بافتهای اطراف آن شود. در صورت عدم درمان بهموقع، عفونت به ریشه دندان نفوذ کرده و ممکن است به استخوان فک سرایت کند، که منجر به تحلیل استخوان و حتی از دست رفتن دندان میشود. علاوه بر این، درد و التهاب ناشی از عفونت شدیدتر شده و میتواند به حدی برسد که عملکرد روزمره فرد را مختل کند. در برخی موارد، عدم درمان بهموقع ممکن است باعث تشکیل آبسه دندانی شود که میتواند عوارض جدیتری مانند گسترش عفونت به سایر نقاط بدن را به دنبال داشته باشد. بنابراین، برای جلوگیری از مشکلات جدیتر، باید در صورت مشاهده علائم مانند درد شدید، حساسیت زیاد به سرما و گرما، یا تورم لثه، سریعاً به دندانپزشک مراجعه کرده و درمان ریشه را انجام داد.
دلایل پوسیدگی شدید دندان
پوسیدگی دندان تحت تأثیر عوامل مختلفی به وجود میآید، از جمله میکروبها، مصرف مواد قندی، میزان استحکام دندانهای فرد و توانایی بدن در مقابله با این عوامل.
اگر میکروب در محیط دهان وجود نداشته باشد، احتمال پوسیدگی دندان کاهش مییابد. اما زمانی که باکتریها و مواد قندی با هم ترکیب شوند، احتمال آسیب به دندانها بیشتر میشود. برخی افراد به طور طبیعی مقاومت بالاتری در برابر بیماریها دارند که باعث میشود دندانهایشان کمتر در معرض پوسیدگی قرار بگیرد.
عواملی که میتوانند باعث پوسیدگی شدید دندان شوند:
- محل قرارگیری دندانها
دندانهای انتهایی (آسیابها) بیشتر در معرض پوسیدگی قرار دارند، زیرا سطح بزرگی دارند و ذرات غذا راحتتر روی آنها باقی میماند. همچنین، تمیز کردن این دندانها سختتر از دندانهای جلویی است.
- مصرف زیاد خوراکیها و نوشیدنیهای شیرین
غذاهایی که مقدار زیادی قند دارند، خطر پوسیدگی را افزایش میدهند، زیرا مواد قندی محیط مناسبی برای فعالیت باکتریها فراهم میکنند.
- زیادهروی در مصرف تنقلات
بعضی از خوراکیها حاوی باکتریهای مضری هستند که در پلاکهای دندانی قرار گرفته و از قند موجود در غذاها اسید تولید میکنند. این اسید باعث از بین رفتن مینای دندان شده و پوسیدگی را آغاز میکند.
- شیر خوردن کودکان هنگام خواب
زمانی که کودکان قبل از خواب شیر میخورند و بعد از آن دندانهایشان تمیز نمیشود، قند موجود در شیر روی دندانهایشان باقی میماند و زمینهساز پوسیدگی میشود.
- مسواک نزدن به موقع و صحیح
برای جلوگیری از پوسیدگی، لازم است بعد از خوردن غذا و نوشیدنی، دندانها را مسواک بزنید تا باکتریها و باقیماندههای غذا از روی آنها پاک شوند.
عدم استفاده از فلوراید
فلوراید مادهای است که باعث تقویت مینای دندان و کاهش احتمال پوسیدگی میشود. استفاده از دهانشویهها و خمیردندانهای حاوی فلوراید میتواند به حفظ سلامت دندان کمک کند.
خشکی دهان
بزاق نقش مهمی در تمیز کردن دهان دارد. کاهش ترشح بزاق باعث میشود دهان خشک شده و دندانها بیشتر در معرض پوسیدگی قرار بگیرند.
تأثیر مشکلات گوارشی بر دندانها
ریفلاکس معده و افزایش اسید در دهان میتواند به تدریج مینای دندان را ضعیف کرده و موجب پوسیدگی شود.
نکات مهم پس از درمان عصبکِشی دندان
پس از درمان ریشه، رعایت برخی نکات میتواند از درد و عوارض احتمالی جلوگیری کند. بهتر است تا ۲۴ ساعت از خوردن غذاهای سفت، خیلی داغ یا خیلی سرد خودداری کنید و حداقل دو بار در روز، هر بار به مدت دو دقیقه، دندانهای خود را به روش صحیح مسواک بزنید. مصرف کامل آنتیبیوتیکهای تجویزشده ضروری است و باید از ضربه زدن به دندان درمانشده حداقل یک روز پرهیز کنید. همچنین، استفاده بیشازحد از خمیردندان توصیه نمیشود، اما بهتر است از خمیردندان و دهانشویههای حاوی فلوراید برای حفظ بهداشت دهان و دندان استفاده کنید. تا دو ساعت پس از درمان از خوردن غذا خودداری کنید تا تأثیر درمان به خوبی حفظ شود.
جمع بندی
درمان ریشه دندان یا عصبکشی زمانی ضروری است که بافت دندان به شدت عفونی شده و عصب آن آسیب دیده باشد. این روش به منظور حفظ دندان و جلوگیری از گسترش عفونت انجام میشود، به ویژه در مواقعی که دندان دچار پوسیدگی شدید شده و باکتریها به پالپ دندان نفوذ کردهاند. علائم نیاز به درمان ریشه شامل درد شدید، حساسیت به دماهای مختلف و تورم لثه است. تأخیر در انجام این درمان میتواند منجر به آسیب جدیتر، از دست رفتن دندان و گسترش عفونت به استخوان فک شود. درمان ریشه همچنین به جلوگیری از مشکلات بهداشتی آینده کمک میکند و به حفظ دندان بدون نیاز به کشیدن آن منجر میشود.