جراحی دندان عقل چرا و چگونه انجام می شود؟

جراحی دندان عقل، گاهی ضروری می‌شود. میلیون‌ها سال پیش، اجداد نخستین ما زندگی کاملا متفاوتی نسبت به ما داشتند. زندگی در دل طبیعت و تغذیه از مواد غذایی خام و گاها سخت، آناتومی متفاوتی را طلب می‌کرد. در نتیجه دندان‌ها، استخوان فک و جمجمه آن‌ها به گونه‌ای رشد پیدا کرده بود که برای این امر مناسب باشد. چنین به نظر می‌آید که آن‌ها فک بزرگتری داشتند و آرایش دندان‌هایشان متفاوت از انسان امروزی بود. رویش دندان‌های جدید پس از سن بلوغ، در آن دوران شبیه هدیه‌ای از سمت طبیعت بود که بر توانایی آن‌ها در خرد کردن و جویدن گوشت ، دانه‌ها و ... می‌افزود.

 اما با گذر زمان و با تغییراتی که طی میلیون‌ها سال در سبک زندگی بشر رخ داد، آناتومی بدن او نیز دچار تغییرات وسیعی شد. جمجمه و فک او نیز در این سیر تغییر و تحول مستثنی نبودند. هر دو کوچکتر شدند و زمینه‌ساز تغییرات گسترده‌ای در حفره دهان شدند. اما همچنان پس از بلوغ 4 دندان جدید در فک انسان رشد می‌کند که آن‌ها را با نام دندان عقل می‌شناسیم. در برخی از افراد این دندان‌ها به صورت نرمال رشد می‌کنند و از لثه بیرون می‌آیند. اما برای درصد بالاتری از افراد، این میراث ممکن است باعث ایجاد دردسر شود. به عنوان مثال این احتمال وجود دارد که در استخوان فک، فضای کافی برای رشد ریشه‌های این دندان‌ها وجود نداشته باشد و در نتیجه آن‌ها نتوانند به طور طبیعی رشد کنند.  در نتیجه در داخل استخوان و لثه به دام می‌افتند. اصولا برای حل این مشکلات، جراحی دندان عقل توصیه می‌شود.چنانچه به دنبال بهترین کلینیک های دندانپزشکی اطراف خود هستید با دندان 24 همراه بشاید . در زیر چند نمونه از این مطب ها را ذکر کرده ایم:

بهترین کلینیک دندانپزشکی در غرب تهران

بهترین کلینیک دندانپزشکی در سعادت آباد

چرا باید دندان عقل را جراحی کرد؟

جراحی دندان عقل به منظور حفظ سلامت استخوان فک و سایر دندان‌ها انجام می‌شود. دندان عقل در تمام افراد به صورت طبیعی رشد نمی‌کند. دلیل این امر ممکن است به تفاوت در ساختار فک و لثه افراد بازگردد. در نتیجه دندان عقل به شکلی نامتعارف در فک رشد می‌کند و مسبب مشکلات بسیاری می‌شود. به عنوان مثال ممکن است به جای رشد عمودی، رشد افقی در لثه داشته باشد. یا به سمت طرفین متمایل شود. گاهی نیز ممکن است بخشی از تاج دندان از لثه بیرون بزند اما بخش بزرگتری از آن، در لثه باقی بماند. این ناهنجاری‌ها علاوه بر ایجاد درد و ناراحتی، می‌توانند سلامت فک و لثه و سایر بخش‌های مرتبط با حفره دهانی را به خطر اندازند. در ادامه به بیان برخی از مشکلاتی می‌پردازیم که این نوع دندان‌ها ایجاد می‌کنند.

ایجاد فشار روی سایر دندان‌ها که ممکن است باعث کج شدن یا روی هم افتادن آن‌ها شود.

ایجاد عفونت در فک و لثه

ایجاد بیماری‌های لثه

 افزایش احتمال پوسیدگی برای سایر دندان‌ها

احتمال آسیب به سینوس‌ها

فرایند انجام جراحی دندان عقل چگونه است؟

ابتدا پزشک به معاینه و بررسی دندان، لثه و فک می‌پردازد. برای این کار از رادیولوژی OPG نیز بهره می‌برد تا وضعیت فک و دندان‌ها را مشاهده کند و ناهنجاری‌های موجود را تشخیص دهد. گاهی ممکن است نیاز به انجام آزمایشات و عکسبرداری‌های تخصصی دیگری نیز باشد. سپس پزشک در مورد بهترین روش برای جراحی دندان عقل تصمیم می‌گیرد.

در روز جراحی، ابتدا بیمار تحت بی‌حسی موضعی قرار می‌گیرد. البته با توجه به وضعیت دندان عقل، درجه سختی و پیچیدگی جراحی و همچنین شرایط بیمار، ممکن است بیهوشی عمومی برای این کار توصیه شود. پس از اینکه بیمار آماده شد، جراح اقدام به خارج کردن دندان عقل می‌کند. برای این کار نیاز است که لثه را برش دهد. ممکن است میزان درگیری دندان عقل در فک و لثه ناچیز باشد و جراح بتواند به راحتی و به صورت یکجا دندان را خارج کند. اما در صورتی که میزان این درگیری بالا باشد، ممکن است جراح را وادار کند تا اول دندان را خرد کرده و سپس به تدریج آن را خارج کند.

پس از خروج کامل دندان عقل از داخل استخوان فک، جراح محل برش را شستشو داده و بخیه می‌زند. این بخیه حدود 7 تا 10 روز بعد کشیده می‌شود. 

پس از جراحی چه نکاتی را باید رعایت کرد؟

برای کاهش ورم و خونریزی از کمپرس سرد استفاده کنید.

حداقل به مدت 7 روز پس از جراحی دندان عقل، از خوردن غذای داغ و سفت خودداری کنید.

برای نوشیدن مایعات از نی استفاده نکنید.

از تف کردن آب دهان و همچنین خونابه‌های داخل دهان اجتناب کنید.

ناحیه جراحی را با دست یا زبان لمس نکنید. این کار احتمال خونریزی و عفونت را افزایش می‌دهد.

لخته‌های خونی که اطراف ناحیه جراحی ایجاد می‌شوند را از روی لثه جدا نکنید. این لخته‌ها به قطع خونریزی و بهبود جای برش کمک می‌کنند.

آنتی بیوتیک و سایر داروهایی که پزشک تجویز کرده است را به موقع مصرف نمایید.

از مصرف دخانیات و همچنین مصرف نوشیدنی‌هایی که حاوی کافئین یا الکل هستند اجتناب کنید. این مواد خونریزی را افزایش داده و دوران نقاهت را طولانی می‌کنند.

آیا جراحی دندان عقل با درد زیادی همراه است؟

با توجه به اینکه حین جراحی دندان عقل از داروهای بی‌حسی استفاده می‌شود، می‌توان گفت که بیمار هیچ درد و ناراحتی‌ای را حس نمی‌کند. پس از جراحی نیز اصولا به بیمار توصیه می‌شود تا پیش از آنکه تاثیر بی‌حسی به طور کامل از بین برود، مسکن مناسبی استفاده نماید. این کار باعث می‌شود در اولین ساعات پس از انجام جراحی، دردی حس نشود. در طول دوره نقاهت نیز با رعایت توصیه‌های پزشک و مصرف داروهای تجویزی، درد تا حد زیادی کنترل می‌شود. بطور کلی می‌توان گفت که میزان درد، به درجه سختی و پیچیدگی عمل، مهارت جراح و مراقبت‌های بعد از جراحی بستگی دارد.

نکات پایانی

توصیه می‌شود که برای جراحی دندان عقل، حتما به جراح فک و دهان مراجعه نمایید. از آنجا که دندان عقل در ناحیه حساسی از فک قرار دارد، مهارت جراح در درمان مشکلات آن بسیار حائز اهمیت است. در غیر این صورت ممکن است فرد با آسیب‌ها و مشکلات مختلفی روبرو شود.

اگر دندان عقل شما به جراحی نیاز دارد، بهتر است در اولین فرصت ممکن اینکار را انجام دهید. هر چه دیرتر این کار انجام شود، آسیب بیشتر و عمیق‌تری به فک و سایر دندان‌ها وارد می‌کند.اگر از نظر جسمی یا روحی دچار شرایط خاصی هستید، حتما پیش از جراحی دندان عقل با پزشک خود در میان بگذارید. برخی بیماری‌ها و داروها ممکن است در بی‌حسی و یا کنترل خونریزی اختلال ایجاد کنند.